Niemiecki wywiad i podsłuchy poza niemieckimi granicami
Federalny Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 maja uznał, że masowe zakładanie podsłuchów i nadmierne zbieranie danych przez niemiecki wywiad (BND) poza niemieckimi granicami jest naruszeniem wolności prasy i tajemnicy korespondencji. Skargę na bezprawne działania BND złożyła do Trybunału Konstytucyjnego w Karlsruhe organizacja Reporterzy bez Granic i sześciu dziennikarzy zagranicznych.
Przedstawiciele federalnego rządu twierdzą, że w związku z coraz większym globalnym zagrożeniem także niemieckie służby musiały otrzymać prawo do działalności poza niemieckimi granicami, by mieć możliwość inwigilacji cudzoziemców.
„Wielkim problemem jest to, że prawie wszędzie na świecie są obcokrajowcy. Oznacza to, że gdy pozwolimy BND bez przeszkód szpiegować i wymieniać informacje z innymi służbami, to podstawowe prawa człowieka nigdzie nie będą przestrzegane. Naszym zdaniem z punktu widzenia państwa prawa nie możemy do tego dopuścić“ – powiedział w Karlsruhe Ulf Buermeyer ze Stowarzyszenia na rzecz prawa do wolności. Ta organizacja wspólnie z innymi złożyła w Federalnym Trybunale Konstytucyjnym skargę na działania BND poza niemieckimi granicami.
Należy przestrzegać konstytucji
Sędziowie z Karlsruhe przyznali rację skarżącym i przypomnieli niemieckim służbom, że przepisy, wynikające z niemieckiej konstytucji – dotyczące m.in. tajemnicy korespondencji elektronicznej, tajemnicy poczty i rozmów telekomunikacyjnych obowiązują je także wtedy, gdy służby te rozpracowują obywateli innych państw. W uzasadnieniu wyroku czytamy, że BND jest zobowiązany do przestrzegania praw podstawowych, zagwarantowanych w niemieckiej ustawie zasadniczej – zarówno w Niemczech jak i poza niemieckimi granicami. Federalny Trybunał Konstytucyjny nie zakwestionował całkowitej działalności niemieckich służb poza granicami, ale nakazał niemieckiemu prawodawcy powołanie odpowiedniej instytucji do skutecznej kontroli tych działań. Sędziowie zobowiązali niemiecki rząd do końca 2021 roku do dokonania zmiany ustawy, dotyczącej działalności krajowych agencji wywiadowczych, w tym wywiadu i kontrwywiadu.
Rząd federalny zapewnia, że wykona wyrok, ale nadal broni możliwości działania służb także poza Niemcami.
W 2016 roku Bundestag dokonał nowelizacji ustawy, dotyczącej działalności krajowych agencji wywiadowczych. Nowe prawo zezwoliło BND m.in. na współpracę z amerykańskimi agencjami i szpiegowanie instytucji europejskich oraz państw UE, jeśli służy to bezpieczeństwu Niemiec.
Wam