Niemcy uczcili rocznicę buntu przeciwko komunistycznej władzy z 1953 roku

17 czerwca 2019 roku odbyły się w Berlinie główne uroczystości z okazji 66. rocznicy wybuchu w NRD pierwszego ludowego powstania przeciwko komunistycznemu reżimowi z udziałem świadków tamtych wydarzeń. Horst Seehofer – szef MSW oraz Michael Mueller – burmistrz Berlina złożyli wieńce pod pomnikiem ofiar buntu na cmentarzu przy Seestrasse.

Rosło niezadowolenie społeczne
W 1953 roku w ponad 700 miejscach doszło do strajków i manifestacji. Przyczyną niezadowolenia społecznego były uchwały II Konferencji SED z lipca 1952 roku, dotyczące rozwoju socjalizmu w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Restrykcyjne decyzje wywołały kryzys polityczny i ekonomiczny. Zalecały zaostrzenie walki klasowej, zwalczanie Kościoła, kolektywizację rolnictwa i rozbudowę przemysłu ciężkiego kosztem przemysłu środków konsumpcji. Na powstanie kryzysu wpłynęła też polityka zbrojeniowa NRD – efekt zaleceń władz radzieckich, które przewidywały utworzenie wyjątkowo kosztownych sił zbrojnych. Czara goryczy przelała się 28 maja 1953 roku, gdy rząd NRD zadecydował o zwiększeniu wydajności pracy o 10 procent (uprzednie wezwanie komunistycznej partii SED i związków zawodowych skierowane do klasy robotniczej o większą wydajność nie dało rezultatów). Żywność była racjonowana i niesamowicie droga. Kryzys nastąpił, gdy zostały podniesione ceny mięsa i wędlin, a ludzi wolnych zawodów pozbawiono kartek. Robotnicy, których realne dochody spadły o 20–40 procent, rozpoczęli strajki ostrzegawcze i protesty.

Strajk rozpoczął się w Berlinie
W Berlinie Wschodnim (wtedy jeszcze bez muru) na Alei Stalina 17 czerwca rano rozpoczął się strajk 300 robotników budowlanych. W ciągu kilku godzin ogarnął całe miasto. Powodem ogromnego niezadowolenia społecznego była katastrofalna polityka władz SED (komunistycznej Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności). Obywatele zorientowali się, że polityka prowadzona przez komunistów zniszczy ich kraj. Ponad milion mieszkańców komunistycznej Niemieckiej Republiki Demokratycznej wyszło na ulice. Była to pierwsza próba buntu społecznego w proteście przeciwko komunistycznemu reżimowi. Rozruchy zostały krwawo stłumione przez sowieckie dywizje, stacjonujące w Berlinie.

Ofiary buntu
Według danych Federalnego Centrum Politycznej Edukacji, podczas tłumienia buntu w czerwcu 1953 roku z rąk sowieckich oraz funkcjonariuszy enerdowskiego reżimu zginęło 55 osób.

Witold Wojtkiewicz