Rocznica powstania Związku Polaków w Niemczech

96 lat temu, 27 sierpnia 1922 roku, w Berlinie powstał Związek Polaków w Niemczech. Najważniejszym zadaniem organizacji było i nadal jest zdobycie dla ludności polskiej pełnych praw mniejszości narodowej i obrona jej interesów we wszystkich dziedzinach życia społecznego. 3 grudnia został zarejestrowany w sądzie berlinskim.

Ideową podstawą działalności związku stało się Pięć Prawd Polaków spod Znaku Rodła, ogłoszonych 6 marca 1938 roku na I Kongresie Polaków w Berlinie. To pięć zdań-drogowskazów: „Jesteśmy Polakami! Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci! Polak Polakowi bratem! Co dzień Polak Narodowi służy! Polska Matką naszą, nie wolno mówić o Matce źle!“. Ogłoszone w 1938 roku Prawdy, odwołujące się do takich wartości, jak naród, wiara, braterstwo, służba i ojczyzna, dla polskiej mniejszości w Niemczech u progu II wojny światowej były wyznaniem patriotyzmu. Za swój symbol Związek Polaków w Niemczech przyjął znak Rodła zaprojektowany przez polską artystkę Janinę Kłopocką. Rodło to graficzny znak przedstawiający w uproszczeniu bieg rzeki Wisły wraz z zaznaczonym Krakowem. Nazwa „Rodło“ powstała z połączenia nazwy staropolskiego herbu rodowego „Rodnicy“ ze słowem „Godło“, co w sumie dało neologizm „Rodło“.

Na I Kongres Polaków w Niemczech przyjechali między innymi rodacy ze Śląska Opolskiego, Kaszub, Warmii, Ziemi Malborskiej, Mazur, Westfalii i Nadrenii. W sumie około 5 tysięcy osób. I to pomimo faktu, że koszty podróży nie były zwracane, a Niemcy odwoływali pociągi, by utrudnić Polakom podróż do Berlina. Spotkanie stało się wielką manifestacją narodową Polaków w hitlerowskich Niemczech. Po wybuchu II wojny światowej związek został zdelegalizowany, a jego majątek skonfiskowany. Część działaczy rozstrzelano, ponad tysiąc osób Niemcy deportowali do obozów koncentracyjnych. Po wojnie, w 1945 roku, związek wznowił działalność w zachodniej strefie okupacyjnej Niemiec. Polacy w Niemczech do dziś nie mają statusu mniejszości narodowej, który został im odebrany przez nazistowskie władze III Rzeszy. Rodło jako znak graficzny jest używane przez Związek Polaków w Niemczech od roku 1933 do dzisiaj. Powstało po przejęciu władzy w Niemczech przez Adolfa Hitlera i było polską odpowiedzią na wprowadzenie w całej Rzeszy nazistowskiej symboliki.

(Informacyjna Agencja Radiowa)