Czy domaganie się reparacji wojennych popsuje relacje niemiecko-polskie?

Publicysta „Die Welt“ Sven Felix Kellerhof jest zdania, że uporczywe domaganie się przez Polskę, Grecję oraz inne kraje reparacji wojennych może wyrządzić więcej szkód niż pożytku. Jego zdaniem zmuszenie Niemiec do reparacji odbiłoby się negatywnie także na europejskiej gospodarce.

Kilka tygodni temu artykuł Svena Felixa Kellerhofa umieszczony w dzienniku „Die Welt“ wzbudził wiele kontrowersji. Kellerhof w „Die Welt“ napisał, że wcześniejsze wypłacanie przez Niemcy reparacji wojennych zawsze wywoływały problemy i nigdy ich nie rozwiązywały. „Reparacje mają podwójny charakter. Z jednej strony zadośćuczyniają konkretnym stratom finansowym, ale także upokarzają pobitego przeciwnika“ – napisał Kellerhof. Jego zdaniem polskie i greckie żądania reparacji nie spełnią swojej roli i odbiją się negatywnie na wzajemnych stosunkach. Autor wymienia co by mogło spotkać polskich i greckich obywateli gdyby okazało się, że niemiecki rząd musiałby tym krajom wypłacić reparacje wojenne. Otóż zdaniem autora artykułu niemieccy turyści mogliby przestać przyjeżdżać do Gracji, a Polacy mogliby zaczęliby być nie mile widziani w Niemczech i tym samym stracili by lukratywne miejsce zarobkowania. Niemiecki dziennikarz sugeruje, że ani Polska, ani Grecja nie potrafiłyby dobrze zagospodarować pieniędzy z ewentualnych reparacji. Sven Felix Kellerhof już w 2017 roku na łamach tej samej Gazety poparł stanowisko niemieckiego rządu, które od lat powtarza, że Niemcy nie zamierzają wypłacać Polsce żądnych reparacji za II wojnę światową.

To ciągle otwarty problem
Zdaniem wielu polskich historyków problem niemieckich reparacji wojennych za drugą wojnę światową wobec Polski, pomimo niemieckich dementi ciągle jest sprawą otwartą. Przypomnijmy, że jeszcze w 2004 roku prawicowi posłowie domagali się, aby Polska wyegzekwowała reparacje od Niemiec za straty poniesione w II wojnie światowej. W zamówionej wtedy przez Sejm ekspertyzie prawnicy ocenili, że takie reparacje są możliwe. Stanowisko to poparł wtedy profesor Jan Sandorski, który także był przekonany, że według prawa międzynawowego Polska nigdy nie zrzekła się reperacji od Niemiec. W swojej ekspertyzie Sandorski napisał: „Oświadczenie rządu PRL z 23 sierpnia 1953 r., dotyczące zrzeczenia się z dniem 1 stycznia 1954 r. spłaty odszkodowań na rzecz Polski, było nieważne (…) i jako takie nigdy nie wywierało i nie wywiera skutków prawnych“.

Witold Wojtkiewicz