Tarnów – tyle słońca w całym mieście
Przejeżdżając przez Małopolskę, warto poświęcić dłuższą chwilę miastu Tarnów (jedynie 80 km na wschód od Krakowa zarówno autostradą A4 jak i pociągiem, który dociera do Tarnowa w 3 kwadranse) i jego okolicom, które zachwycają turystów swoim urokiem.
Tarnów jest jednym z najważniejszych ośrodków turystycznych i kulturalnych w województwie małopolskim. W mieście panuje sprzyjający mikroklimat, co czyni go najcieplejszym w Polsce. Każdy ze zwiedzających może nabyć specjalną pamiątkę ,,ciepło z Tarnowa’’ – uroczy gadżet podobny do poduszeczki, pełniący rolę ogrzewacza termicznego, który przypominać będzie o wspaniałych chwilach spędzonych w tym mieście. Najcieplejszym punktem w Tarnowie jest Park Sanguszków.
Charakteryzuje się wyjątkowym nasłonecznieniem i specyficznym kątem padania promieni słonecznych. Pozytywny i ciepły tarnowski klimat sprawia, że w regionie powstały winnice (największe zagłębie winnic w Polsce; ponad 50 winnic i ciągle powstają nowe w tym w samym mieście Tarnowie!), a wino z regionu coraz częściej jest dostrzegane i nagradzane na krajowych i zagranicznych festiwalach i konkursach. Pod koniec 2019 r. zintegrowany produkt winiarski „EnoTarnowskie” otrzymał certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej „najlepszy produkt turystyczny 2019 roku” a w 2022 roku Ministerstwo Sportu i Turystyki nadało prestiżowy tytuł „Polskiej Marki Turystycznej” projektowi EnoTarnowskie. Padovano oraz Santi Gucci.
Wędrując ulicami Tarnowa, możemy podziwiać renesansowe kamieniczki, mieszczące się w samym sercu rynku, Dom Mikołajowski – wzniesiony w XVI w., Dom Florencki, centralnie ulokowany ratusz z 30- metrową wieżą z najstarszym w Polsce ręcznie nakręcanym zegarem. Tarnów słynie z monumentalnych, najwyższych i najpiękniejszych w Europie renesansowych pomników nagrobnych rodu Tarnowskich i Ostrogskich w Bazylice Katedralnej. Nad miastem górują ruiny zamku Tarnowskich, stanowiąc świadectwo tego wpływowego rodu. Nie można też nie zauważyć elementów kultury żydowskiej, takich jak bima, cmentarz i mykwa z Pomnikiem Pierwszego Transportu do KL Auschwitz (14.06.1940 r.).
Tarnowie znajduje się także monumentalny, najpiękniejszy w Polsce, dworzec kolejowy z 1910 r., zbombardowany w 1939 roku, odnowiony w latach 2007-2010. Pasjonaci historii powinni odwiedzić również cmentarze wojskowe z okresu I wojny światowej, gdyż w pobliżu Tarnowa przebiegał front wschodni. 31 października 1918 roku Tarnów jako pierwsze miasto ogłosiło niepodległość po ponad stu latach zaborów. Miłośnikom modernizmu polecamy wizytę w przemysłowej części miasta – Mościcach. Bogata historia dzielnicy fascynuje nie tylko historyków, ale także odwiedzających ją turystów, a jej zabudowa jest prawdziwym świadectwem minionych czasów. Architektom i budowniczym przyświecał nadrzędny cel – mieszkańcom miało się tu żyć wygodnie, budynki miały być funkcjonalne i optymalnie rozmieszczone na planie miasta. Nie bez znaczenia było połączenie architektury z pasmami zieleni, projekt świetnie wpasował się w założenia idei „miasta ogrodów”; otulone zielenią wille, nawiązują do ziemiańskich dworków z przełomu XVIII-XIX w., budynek Zakładów Azotowych, osiedle przyfabryczne (wpisane do rejestru zabytków), instalacja artystyczna Wilhelma Sasnala. Mościce są pewnością jedną z najciekawszych dzielnic Tarnowa, na jej zwiedzanie warto poświęcić dłuższą chwilę!
Miejsca kultu W samym Tarnowie i okolicy jest kilka ważnych miejsc kultu. Jednym z nich jest Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej (Bazylika Katedralna) z figurą Matki Bożej Bolesnej, wykonaną w XVII w. w drewnie, uznawaną za cudowną. Równie urokliwy jest drewniany kościółek Matki Bożej Szkaplerznej – przepiękny rokokowy ołtarz główny nadaje temu miejscu wyjątkowego charakteru. Mieści się w nim słynący z wielu łask obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, ozdobiony koroną oraz haftowanymi sukniami . Godne uwagi jest Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej. Szczególnym kultem otoczone są tutaj relikwie błogosławionych – Franciszka i Hiacynty. Nieopodal Tarnowa można podziwiać unikalne zabytki sztuki sakralnej, tj. drewniany kościół w Zawadzie, drewniany kościół w Skrzyszowie i sanktuarium w Odporyszowie z cudownym obrazem z wizerunkiem Matki Bożej Odporyszowskiej oraz źródełkiem które, według legendy, uratowało życie spragnionym żołnierzom. Jego wodzie wiele osób zawdzięcza zdrowie.
Warto odwiedzić Sanktuarium świętego Stanisława Biskupa i Męczennika w Szczepanowie. – Największym centrum maryjnym w rejonie tarnowskim jest Sanktuarium Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Tuchowie – jednonawowy kościół z bocznymi kaplicami i słynącym z wielu łask przepięknym barokowym ołtarzem z wizerunkiem Madonny z Dzieciątkiem. Inne sakralne miejsca godne uwagi to dawna synagoga w Dąbrowie Tarnowskiej, kościół w Dębnie k. Tarnowa i Wał-Ruda, gdzie urodziła się bł. Karolina Kózkówna. Cofnij się w czasie Wędrując po Tarnowie i jego okolicach, nie można przejść obojętnie obok licznych muzeów, przypominających dawne czasy. Opuszczając katedrę i kierując swój wzrok w prawo, ujrzymy najstarsze muzeum kościelne w Polsce – Muzeum Diecezjalne. Blisko 500-letni budynek kryje w sobie liczne skarby sakralne, arcydzieła malarstwa, rzeźbiarstwa. Szaty liturgiczne przykują uwagę niejednego konesera sztuki. Do tego miejsca zjeżdżają turyści z całego świata! Będąc na Placu Sobieskiego, skręcając w ulicę Krakowską, można… poczuć się jak w Wiedniu – to prawdziwa perła wśród ulic. W jednej z kamienic tej najważniejszej ulicy Tarnowa mieścił się niegdyś rząd ukraiński na uchodźstwie.
Pomiędzy budynkami znajduje się dwór, a w nim jedno z najciekawszych polskich muzeów – Muzeum Etnograficzne, znane z jedynej w Europie wystawy, poświęconej historii i kulturze Romów. Na dziedzińcu stoją oryginalne, kolorowe wozy taborowe, a w trakcie organizowanych tu imprez, można wziąć udział w cygańskim ognisku i podziwiać tańce Cyganek ubranych w barwne stroje. Zwiedzając Tarnów warto odwiedzić także Zalipie, urokliwą wieś z Muzeum Zagroda Felicji Curyłowej. W miejscowości tej organizowany jest przez Muzeum Okręgowe w Tarnowie oraz Dom Malarek w Zalipiu najstarszy w Polsce konkurs sztuki ludowej „Malowana Chata”. Dom Malarek jest ośrodkiem pracy twórczej, którego misją jest rozpowszechnianie wiedzy o sztuce regionu. Dysponując wystarczającą ilością czasu, warto wybrać się również do Wierzchosławic i Szczucina. W obu tych miejscach czeka na nas spora dawka wiedzy i inspiracji. W położonych na południe od Zalipia Wierzchosławicach znajduje się Muzeum Wincentego Witosa, czyli zagroda pierwszego premiera, wywodzącego się ze wsi.
W Szczucinie natomiast mieści się Muzeum Drogownictwa, jedno z najciekawszych muzeów techniki w Polsce. Zgromadzone są w nim stare maszyny i urządzenia drogowe, a także bogaty zbiór znaków drogowych czy słupów kilometrowych. Naprawdę warto tu zajrzeć! Miasto przyjazne Liczne parki i place zabaw w Tarnowie zachęcają do niedzielnych, rodzinnych spacerów oraz do wspólnej zabawy z dziećmi. Możliwość odpoczynku na kajakach lub rowerach to dodatkowe atrakcje.
Wiślana Trasa Rowerowa biegnie przez najbardziej malownicze zakątki doliny Wisły oraz jej dopływy. Dużą popularnością cieszy się również Trasa VeloDunajec oraz wijący się po winnicach szlak rowerowy enoVelo. Osobom, ceniącym sobie wędrówki szlakami leśnymi, polecamy spacery w pobliskich lasach, gdzie w sezonie spotkać można piękne okazy grzybów. Zielone parki i zalesione ścieżki tarnowskich ulic wyśmienicie nadają się do uprawiania nordic walkingu. Zwolenników aktywnego wypoczynku zapraszamy do licznych obiektów sportowych, których w Tarnowie nie brakuje: basenów, hal sportowych czy centrów wspinaczkowych. Dla ciekawych świata polecamy Centrum Nauki i Techniki „Pasaż Odkryć”, które mieści się na Rynku w odnowionej kamienicy – w pierwszym pałacu biskupa tarnowskiego.
Na rogu ulic Krakowskiej i Nowego Światu znajduje się wymalowany przez dzieci… ,,Słoń’’. Na Placu gen. J. Bema pomnik upamiętnia wyjątkową postać – Kataryniarza, który grywał przed wojną w Tarnowie. Rzeźba posiada specjalny mechanizm muzyczny, który sprawia, że Kataryniarz „rozpoczyna swój koncert”. Gdy znajdziemy się w niewielkiej odległości usłyszymy charakterystyczną melodię. Przy ul. Wałowej jest monument przedstawiający króla Władysława Łokietka. Legenda głosi, że dotknięcie prawą ręką królewskiego buta, przynosi szczęście. A więc nie ma na co czekać. Pozwólcie szczęściu uśmiechnąć się do siebie! Jest tam również ,,Ławka Poetów’’ z figurami Agnieszki Osieckiej, Jana Brzechwy, a także Zbigniewa Herberta.
W skrzynkach umieszczonych tuż obok postaci, przy odrobinie szczęścia, można znaleźć książki ich autorstwa. Tarnowskie kulturalne Miłośnicy kultury i rozrywki znajdą także coś dla siebie i na pewno nie będą się nudzić podczas pobytu w tym urokliwym mieście. Na smakoszy czekają pyszne dania regionalne, takie jak siuśpaj, czyli kasza jęczmienna z suszonymi śliwkami oraz kręciołki. Warto jest również wziąć udział w lipcu Pleśnieńskim Bachusie, czyli edycji Święta Owoców i Produktów Pszczelich. Koneserom dobrego wina polecamy Tuchovinifest – Międzynarodowy Festiwal Wina w Tuchowie w sierpniu. Nie możecie przegapić też Tarnowskich Dionizji w listopadzie, podczas których lokalni winiarze prowadzą po Starym Mieście tradycyjny orszak winny ze św. Marcinem na czele.
Nie samą strawą człowiek żyje. Wybierając się do Tarnowa warto wcześniej dokładnie przestudiować kalendarz wydarzeń kulturalnych w mieście. Na długiej liście imprez, których nie można przegapić, znajduje Festiwal Komedii Teatralnej TALIA z najlepszymi przedstawieniami komediowymi z całej Polski. W wolnej chwili warto jest również zajrzeć do Biura Wystaw Artystycznych, Galerii Panorama i Centrum Sztuki mościce. Ciekawą rozrywkę gwarantuje Fort Wapiti, czyli Wioska Indiańska w Zalasowej, tuż obok Tarnowa. To spokojne miejsce z widokami na pasmo Brzanki proponuje niezwykłe atrakcje i zabawy, szczególnie dla dzieci. Tu zobaczyć można unikalną wystawę XIX-wiecznego rękodzieła indiańskiego, indiańskie stroje oraz posłuchać niezwykłych opowieści i poczuć zapach dymu z ogniska.
Dobrą informację mamy również dla pasjonatów długich wędrówek i historii – będąc w Tarnowie pamiętajcie o Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej, który prowadzi przez kilka województw, w tym przez województwo małopolskie i rejon Tarnowa. To właśnie na nim znajdują się pamiątki po działaniach wojennych z przepięknymi założeniami cmentarnymi np. w Łowczówku. Tarnów jest pełen magii i tajemnic! Koniecznie musisz się tutaj znaleźć! Wraz z bliskimi spędzisz niezapomniane chwile, wśród zabytków z duszą, oddając się rodzinnym rozrywkom. Wszak Tarnów to jedno z 15 najpiękniejszych, mniejszych miast Europy wg CNN Travel1!
Informacja turystyczna: Tarnowskie Centrum Informacji Rynek
7, 33-100 Tarnów
tel.: + 48 14 688 90 90
e-mail: centrum@it.tarnow.pl
www.tarnow.travel
www.it.tarnow.pl
niemiecki: www.tarnow.travel/de
http://www.facebook.com/Tarnowskie.Centrum.Informacji
